Wolumen i struktura długu publicznego będą w dalszym ciągu się pogarszać ze względu na znaczny budżet deficyty, związane z ogromnymi wydatkami na obronność.
W ciągu dwóch i pół roku wojny na pełną skalę dług publiczny Ukrainy w przeliczeniu na hrywny wzrósł 2,3-krotnie (+3644 miliardów UAH), a w równowartość w walucie obcej o 66% (+62 miliardy dolarów). Ukraina ma jednak doświadczenie w stabilizacji i ograniczaniu długu publicznego, które nabyła po gorącej fazie wojny w Donbasie w latach 2014-2015.
Poinformował o tym szef Komisji Finansów, Podatków Rady Najwyższej i Polityki Celnej, Danilo Getmantsev.
Zdaniem Germancewa zmieniła się także struktura długu państwa. W szczególności wzrósł udział długu walutowego (z 65,1% do 75,3%) i zagranicznego (z 61% do 72,7%).
Szef komisji parlamentarnej zauważył, że wskaźniki wielkości i struktury dług publiczny będzie się nadal pogłębiał ze względu na znaczne deficyty budżetowe związane z ogromnymi wydatkami na obronność.
„Jednak przez trzy lata wojny, która miała miejsce także w okresie wysokich stóp procentowych na świecie, dług obciążenia pozostają umiarkowane i kontrolowane” – podkreślił Getmantsev.
Dodał, że osiąga się to dzięki temu, że lwia część wzrostu długu publicznego w czasie wojny wynika z oficjalnych pożyczek na preferencyjnych warunkach z odroczonym terminem spłaty, przez długi okres i przy niskich stopach.
„Właściwie cały zewnętrzny dług publiczny, jaki obecnie przyciąga Ukraina, jest udzielany na warunkach nierynkowych. Dotyczy to także długu wobec MFW, którego koszt jest obecnie zauważalnie wyższy niż przed wojną ze względu na wzrost stóp procentowych banku centralnego. banków świata, ale ta stopa w ramach programu EFR jest obecnie niższa od kosztu potencjalnych pożyczek na rynku zewnętrznym” – wyjaśnił Getmantsev.
Według Ministerstwa Finansów w pierwszej połowie 2024 r. średnioważony koszt długu publicznego Ukrainy spadł o 10,3% – z 6,24 do 5,6%. W sierpniu NBU poprawiło swoją prognozę relacji długu publicznego do PKB w 2024 roku do 89,6% (z 93,8% w kwietniu).
„Tak więc, jak na trzeci rok wojny na pełną skalę, mamy umiarkowany wzrost zadłużenia, którego główny wzrost nastąpił w pierwszym roku wojny na skutek znacznego spadku PKB o 29% i dewaluację hrywny o 25%” – dodał szef Komisji Finansowej Rady Najwyższej.
Przypomniał, że Ukraina ma doświadczenie w stabilizowaniu i zmniejszaniu poziomu długu publicznego po gorącej fazie wojny w Donbasie w latach 2014-2015.
„W ciągu ostatnich 5 stosunkowo spokojnych lat [przed rozpoczęciem inwazji na Rosję na pełną skalę w lutym 2022 r. – red.] Ukraina zmniejszyła zadłużenie gospodarki z 81% PKB w 2016 r. do 49% PKB w 2021 r. Oczywiście teraz skala strat i potrzeb budżetowych, które determinują narastanie długu publicznego, jest znacznie większa, ale wsparcie też jest o rząd wielkości znacznie większe więcej partnerów, a także o rząd wielkości większe zrozumienie, że Rosja jako agresor musi ponieść symetryczną karę finansową za swoją agresję, w tym kosztem zablokowanych w krajach G7 suwerennych aktywów” – podkreślił Daniil Getmantsev.
Przypomnijmy, że we wrześniu dolar będzie kosztować około 41,4 – 42,2 UAH. Na kurs walutowy mogą mieć wpływ przerwy w dostawie prądu oraz jesienna dewaluacja hrywny. Nie przewiduje się jednak żadnych drastycznych zmian.