Zdjęcie: Alternatywne silniki zmieniają przemysł samochodowy (Getty Images) Autor: Konstantin Shirokun
To w dużej mierze przypadek, że benzyna stała się kiedyś podstawowym paliwem dla samochodów. Dlaczego dziś nie stosuje się silników, które mogłyby pracować bez paliwa ropopochodnego?
Przeczytaj w artykule RBC-Ukraina o samochodach, które nie wymagają benzyny ani oleju napędowego.
Myśl projektowa nigdy nie stoi w miejscu, a inżynierowie motoryzacyjni nieustannie pracują nad nowymi typami silników do samochodów. Co więcej, nawet sto lat temu, gdy silnik spalinowy nie był jeszcze głównym i jedynym silnikiem samochodowym, pod maskami samochodów można było spotkać kilka innych typów silników. Dziennikarze RBC-Ukraine Auto znają kilka z nich, które mogłyby mieć sens nawet dziś.
Maszyna parowa
Samochody z kotłem parowym są technicznie znacznie prostsze niż samochody z silnikiem spalinowym. Opalano je drewnem lub węglem, później alkoholem, naftą i benzyną. Jednak paliwo to spalane było nie w samych cylindrach silnika, lecz pod kotłem, w którym podgrzewano parę, a para swoją dużą energią wprawiała w ruch cylinder parowy – tzw. maszynę parową. Te samochody jeździły szybko, dużo przewoziły i rzadko się psuły, ponieważ nie miały skomplikowanych podzespołów. Jednak prostota i brak pretensjonalności w kwestii jakości paliwa ostatecznie ustąpiły niedogodnościom związanym z jego użytkowaniem. Silniki parowe wymagały kilkuminutowego nagrzewania przed uruchomieniem, zużywały dużo wody i uciążliwe było dla maszynistów czyszczenie krat.
Samochody z generatorem gazowym
Dobrą cechą generatora gazowego jest to, że w razie potrzeby można go dodatkowo wyposażyć w zwykły samochód z silnikiem benzynowym – i będzie on mógł pracować na drewnie opałowym, lub na przykład na szyszkach sosnowych. Właśnie tak postępowali właściciele samochodów w wielu krajach na całym świecie w trudnych czasach XX wieku. Gaz generatorowy spala się tylko nieznacznie gorzej niż benzyna i jest wytwarzany bezpośrednio na pokładzie pojazdu lub w małej przyczepie ciągniętej z tyłu. Konstrukcja generatora gazowego jest niezwykle prosta, dlatego można go wykonać w każdym dobrze wyposażonym garażu. Wadami są: konieczność tankowania co 100 km, mniejsza moc, konieczność rąbania drewna (zbierania szyszek) i czyszczenia paleniska.
Super koło zamachowe
Bardzo oryginalna jednostka napędowa, wyposażona w którą pojazdy (w tym autobusy) były aktywnie budowane i testowane w latach 80. Pomysł polega na tym, że akumulacja energii na pokładzie samochodu odbywa się w kole zamachowym – ciężkim i nieporęcznym dysku, który przed podróżą musi rozkręcić się do dużej prędkości (nawet dziesiątki tysięcy na minutę). W nowoczesnych łożyskach magnetycznych koło zamachowe przez długi czas zachowuje przekazaną mu energię kinetyczną, która następnie jest przenoszona na koła napędowe za pośrednictwem przekładni mechanicznej lub elektrycznej. Wadami są: krótka droga od awansu do awansu i konieczność stworzenia specjalnej infrastruktury do przeprowadzenia tej procedury. Doświadczeni inżynierowie twierdzą wręcz, że w niektórych dziedzinach transportu (np. w kosmosie) pomysł ten jest uznawany za racjonalny i jest stosowany.
Silnik pneumatyczny
Specjalny i prosty silnik pneumatyczny do samochodu działa na… powietrze. Które jednak najpierw musi zostać wtłoczone w jak największej ilości i pod wysokim ciśnieniem do cylindrów na pokładzie pojazdu. Aby napełnić samochód sprężonym powietrzem potrzebne jest zwykłe powietrze i kompresor. Podstawowym problemem tego typu pojazdów jest ich ograniczony zasięg, wynoszący od kilkudziesięciu do dwustu kilometrów. Nie ma możliwości zwiększenia przebiegu, ponieważ butle ze sprężonym powietrzem są ciężkie i duże. Mimo wszystko pomysł jest całkiem wykonalny, ponieważ istnieją pewne obszary, w których taki transport jest z powodzeniem wykorzystywany: pewne ograniczone lokalizacje, krótkie trasy itp. Ponadto w Indiach od niedawna produkuje się i użytkuje kompaktowe samochody osobowe marki Tata napędzane sprężonym powietrzem.
Napęd pedałowy
W pewnych warunkach rower z kabiną i siedzeniem zamiast siodełka może bez problemu udźwignąć ciężar małego samochodu. Ponadto siedzenia z oparciami pozwalają na efektywniejsze wykorzystanie energii mięśni. Podobne maszyny są używane do dziś, jednak są przeznaczone głównie dla przemysłu rozrywkowego. Co więcej, dostępność nowoczesnych technologii pozwala na wyposażenie takiego motocykla w zestaw napędu elektrycznego, który przypomina rower – dzięki temu kierowca będzie mógł przełączać się między siłą mięśni a trakcją elektryczną. Wady są chyba oczywiste: są związane z fizycznymi możliwościami użytkownika, ograniczonym zapasem mocy i skromną dynamiką.
Krótko mówiąc
Być może zauważyłeś, że nie wspomnieliśmy tutaj o samochodach elektrycznych. Z jednej strony dlatego, że są już dziś powszechnie znane, a z drugiej strony dlatego, że ich aktywna dystrybucja w ostatnich latach tylko uwypukliła ich rodzinne braki. Są one takie same jak w przypadku alternatywnych silników, o których wspomniano wcześniej: mają krótki zasięg i wymagają określonej infrastruktury do tankowania. Rzeczywiście, istnieje ciekawy niuans: w przypadku samochodów elektrycznych problemy te są częściowo nieodwracalne (jak na dziś!), ale np. w przypadku samochodów parowych, przy obecnym poziomie technologii, niedociągnięcia te można by wyeliminować.
W przygotowaniu artykułu wykorzystano materiały z L`Automobile and Motor .
Przypomnijmy, że RBC-Ukraina niedawno opublikował artykuł wyjaśniający, dlaczego piesi nie zawsze mają rację.