Jak rozpoznać chorobę Alzheimera
Choroba Alzheimera jest postępującą chorobą, która stopniowo niszczy funkcje poznawcze człowieka. Wiele osób uważa, że głównym sygnałem początku choroby są problemy z pamięcią, jednak badania pokazują co innego. Jednym z pierwszych objawów choroby Alzheimera może być utrata węchu, która występuje na długo przed zauważalnym upośledzeniem funkcji poznawczych.
Utrata węchu jako wczesny sygnał choroby
Badania pokazują, że wiele osób chorych na chorobę Alzheimera ma znacznie obniżoną zdolność rozpoznawania zapachów. Wynika to z faktu, że we wczesnych stadiach choroby dotknięte są obszary mózgu odpowiedzialne za postrzeganie zapachów, w szczególności opuszka węchowa i pobliskie obszary. Utrata węchu może być ważnym markerem diagnostycznym, pozwalającym wykryć chorobę, zanim pojawią się problemy z pamięcią.
Jak się objawia
Jeden z wczesnych objawów choroby Alzheimera, najczęstszej najczęstszą postacią demencji na całym świecie jest anosmia (całkowita utrata węchu). W niektórych przypadkach dana osoba w ogóle przestaje odczuwać zapachy, nawet jeśli są one bardzo silne.
Objawy obejmują osłabienie węchu i wrażliwość na zapachy.
Osoba przestaje rozróżniać nawet silne zapachy, takie jak perfumy, kawa czy przyprawy. Zapachy, które były wcześniej znajome, mogą wydawać się obce lub nieprzyjemne. Badania pokazują, że wśród osób powyżej 70. roku życia, które nie potrafią rozpoznać zapachu róż, cytryn i cebuli, w ciągu następnej dekady częściej zapadają na demencję.
Utrata węchu wiąże się z gromadzeniem się blaszek amyloidowych w mózgu. Blaszki te uszkadzają neurony w opuszce węchowej, co utrudnia przekazywanie sygnałów zapachowych do innych części mózgu. Proces ten zaczyna się na długo zanim dana osoba zauważy problemy z pamięcią lub inne upośledzenia funkcji poznawczych. Już na wczesnym etapie choroby uszkodzona zostaje opuszka węchowa, która odgrywa kluczową rolę w procesie odczuwania zapachu. Uważa się, że węch może być przedklinicznym wskaźnikiem demencji.
Należy pamiętać, że utrata węchu może być spowodowana innymi czynnikami, takimi jak przeziębienie, grypa, alergia czy uraz głowy. Jeżeli jednak objaw ten utrzymuje się przez dłuższy czas i towarzyszą mu inne objawy, może to być powód do zasięgnięcia porady lekarza.
Inne wczesne objawy choroby Alzheimera
Chociaż utrata zapach jest jednym z pierwszych objawów, istnieją też inne objawy, które mogą wskazywać na rozwój choroby Alzheimera.
Problemy z pamięcią
Jednym z najbardziej znanych objawów tej choroby jest zapominanie o ostatnich wydarzeniach lub informacjach. Osoba może nie pamiętać, że wykonała już określone zadanie lub rozmawiała na konkretny temat.
Dezorientacja w przestrzeni i czasie
Pacjent może zagubić się w znajomym miejscu lub nie rozumieć, jaki jest dzień. Często towarzyszy temu dezorientacja i niepokój.
Trudności w wykonywaniu rutynowych zadań
Nawet proste czynności, takie jak gotowanie i ubieranie się, stają się wyzwaniem. Osoba może zapomnieć sekwencję czynności lub nie rozumieć, jak używać znanych przedmiotów.
Zmiany nastroju i zachowania
Chorobie Alzheimera często towarzyszy depresja, drażliwość lub apatia. Osoba może stracić zainteresowanie ulubionymi zajęciami lub zacząć unikać kontaktów społecznych.
Problemy z mową
Osoba może mieć trudności ze znalezieniem słów, zapomnieć nazw prostych przedmiotów lub powtarzać to samo zwroty.
Dlaczego ważna jest wiedza o wczesnych objawach?
Zrozumienie wczesnych objawów choroby Alzheimera, zwłaszcza utraty węchu, pozwala wcześnie zgłosić się do lekarza i rozpocząć leczenie. Chociaż choroby nie można całkowicie wyleczyć, wczesna interwencja może pomóc spowolnić jej postęp i poprawić jakość życia pacjenta.
Jeśli Ty lub ktoś bliski zauważycie utratę węchu lub inne wczesne objawy choroby Alzheimera, ważne jest, aby udać się do lekarza w celu szczegółowej oceny. Może to obejmować testy poznawcze, neuroobrazowanie i badania krwi. Znajomość tego objawu może pomóc w porę rozpoznać chorobę i zacząć walczyć z jej objawami. Pamiętaj, że wczesna diagnoza jest kluczem do poprawy jakości życia pacjenta.
