Trendy uwzględniają oleje z nasion, zatem: freepik.com
Jeśli zastanawiałeś się nad wyjazdem keto, prawdopodobnie spotkałeś się z rozmowami na temat olejów z nasion. Mówiąc o nich jak o gigantycznym monolicie, władze i smakosze twierdzą, że oleje z nasion powodują stany zapalne, przyrost masy ciała i nie tylko. Ale czy to prawda? Czym właściwie są oleje z nasion? Co to są oleje z nasion. Co to są oleje z nasion: jakie produkty spożywcze je zawierają? Jakie twierdzenia dotyczą olejów z nasion? Czy należy unikać nasion?
WomanEL postanowiła rozwiać popularne mity na temat tego produktu, a także podzielić się opiniami ekspertów na temat tego, czy potrzebujemy ich w naszej diecie.
Co to jest olej z nasion
Oleje z nasion to oleje tłoczone z nasion roślin, czasami nazywane olejami roślinnymi. Powszechnie spotykane w kuchni oleje z orzeszków ziemnych, słonecznika, pestek winogron, soi i kukurydzy są jednymi z najczęściej spotykanych na półkach sklepów spożywczych i w naszej żywności. W ten sposób olej winogronowy otrzymuje się z pestek winogron (produkt uboczny produkcji wina), olej kukurydziany otrzymuje się z zarodków (ziarna) kukurydzy, a olej sojowy otrzymuje się z nasion soi. Ogólnie rozumiesz.
Jeden z najsłynniejszych olejów roślinnych, rzepakowy, czyli olej rzepakowy, uprawiany w latach 70. XX wieku, powstał z mieszaniny różnych olejów roślinnych i nasion, uzyskując olej o niskiej kwasowości. Roślina Brassica – należąca do tej samej rodziny co kapusta, brokuły i inne – to rodzaj rośliny, z którym współpracowali naukowcy zajmujący się żywnością, aby wykiełkować i stworzyć rośliny wytwarzające rodzaj nasion potrzebnych do wytworzenia oleju rzepakowego.
Kiedy widzimy oleje z nasion w żywności, zwykle wyglądają przerażająco – wysokokaloryczne, wysoko przetworzone, smażone (same oleje nie mają z tym nic wspólnego). Ponieważ jednak większość spożycia pochodzi z żywności takiej jak pączki, chipsy, batoniki, słodzone cukrem płatki zbożowe itp., otrzymuje się ogólne stwierdzenie „niezdrowe dla ciebie”.
Jak podkreśla ekspertka ds. żywienia Emily Schultz, żywność to coś więcej niż tylko źródło paliwa. „Każde jedzenie, które jemy, każde narzędzie, którego używamy, każdy sposób, w jaki przygotowujemy składnik, ma znaczenie kulturowe” – mówi. „Rozmawianie o jedzeniu wyłącznie w kategoriach odżywiania i pozbawianie go kontekstu dotyczącego tego, gdzie i dlaczego jesz, nie posunie rozmowy do przodu”.
Co to jest olej z nasion: jakie produkty spożywcze go zawierają?
Istnieje dość długa lista produktów spożywczych zawierających taką czy inną ilość nasion. W sosach takich jak majonez, ketchup i dressingi często stosuje się oleje z nasion jako emulgatory. Zasadniczo tłuszcz zawarty w maśle sprawia, że sos jest gładki i nie oddziela się, a jednocześnie nadaje mu wspaniały smak i kremową konsystencję. Chipsy i inne przekąski smażone są w dowolnej kombinacji nasion.
Zasadniczo wszystko, co zawiera odpowiednią ilość tłuszczu, najprawdopodobniej będzie zawierać olej z nasion. Przecież jest bardziej odporne na przechowywanie niż np. masło, które wymaga przechowywania w lodówce, aby przedłużyć jego trwałość.
Najobficiej występującym kwasem tłuszczowym w oleju rzepakowym jest kwas erukowy, kwas tłuszczowy omega-9. Ten jednonienasycony kwas tłuszczowy (płynny w temperaturze pokojowej i stały po schłodzeniu) występuje również w nasionach gorczycy, a także w niektórych orzechach i rybach. Nasz organizm wytwarza ją samodzielnie i nie wymaga od nas dodatkowego odżywiania, aby pokryć wymagane dzienne zapotrzebowanie. Stwierdzono jednak, że zmniejsza insulinooporność u osób chorych na cukrzycę typu 1 i „zły” cholesterol (LDL). Awokado (i olej z awokado) zawierają również kwasy tłuszczowe Omega-9.
Inny kwas tłuszczowy, wielonienasycony, czyli Omega-6, występuje w olejach słonecznikowym, sojowym i z pestek winogron. Omega-6 to niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, dlatego nasz organizm nie wytwarza ich w sposób naturalny. Są jednak bardzo ważne dla funkcjonowania mózgu, wzrostu i rozwoju dzieci, a nawet mogą pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL. Kwasy tłuszczowe omega-6 znajdują się także w orzechach nerkowca i orzechach włoskich.
Czy powinniśmy myć jajka przed gotowaniem? Każdy zadaje sobie to pytanie. Oto odpowiedź.
Jakie twierdzenia dotyczą olejów z nasion?
Obecnie nie ma randomizowanych badań kontrolnych na ludziach, które wykazałyby, że nasiona są gorsze dla organizmu ludzkiego w porównaniu z tłuszczami nasyconymi. Zasadniczo kwas linolowy, kolejny kwas tłuszczowy Omega-6 występujący w olejach z nasion, można przekształcić w kwas arachidonowy (AA). Jest budulcem związków zapalnych.
Jednak w badaniach na myszach udowodniono, że powoduje stan zapalny. A w organizmie człowieka AA nie jest metabolizowany i nie reaguje w ten sam sposób.
Czy należy unikać oleju nasiona?
„Przegląd systematyczny przeprowadzony w 2020 r. wykazał, że zwiększone spożycie kwasu linolowego wiązało się z umiarkowanym zmniejszeniem ogólnej śmiertelności. Szczególnie przeciwko chorobom układu krążenia i nowotworom” – mówi Lim. „Te odkrycia sugerują, że wielonienasycone tłuszcze znajdujące się w olejach z nasion są nie tylko nieszkodliwe i zapalne. Mogą zapewnić długoterminowe korzyści zdrowotne.”
Umiar jest ważny podczas spożywania jakiejkolwiek żywności. Wszystko w dużych ilościach nie przyniesie nam korzyści, nawet dobre jedzenie. Istnieją nawet badania, które pokazują, że obsesja na punkcie diety jest gorsza dla długoterminowego zdrowia niż po prostu cieszenie się tym, co lubisz, ze świadomością, że prawdopodobnie jesz jednocześnie zbilansowany posiłek.
To wszystko oznacza, że możesz nie wierzyć we wszystkie porady dotyczące rezygnacji z oleju z nasion na TikTok.
Czym jest kandamon i jaką rolę odgrywa u zdrowego człowieka? Przeczytaj ciekawy materiał tutaj.