W czasie moratorium na przerwy w dostawie prądu dla ludności liczba konsumentów-dłużników z Yasna wzrosła z 760 tysięcy do 1252 abonentów – o 65%. A kwota zadłużenia sięgnęła 3,6 miliarda hrywien (3574,48 miliona hrywien). Yasno poinformowało o tym w odpowiedzi na wniosek Ministerstwa Finansów.
► Subskrybuj kanał Telegram Ministerstwa Sprawiedliwości Finanse: główne wiadomości finansowe
Co powiedziała firma?
Wyjaśniono również, że Yasno to marka, pod którą grupa firm działa w obszarach dostaw energii elektrycznej, rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej i pojazdów elektrycznych, świadcząc usługi dla 3,5 miliona ukraińskich rodzin w obwodach kijowskim, dniepropietrowskim i donieckim oraz klientom prawnym na całej Ukrainie (na terytorium kontrolowanym przez Ukrainę).
Moratorium na przerwy w dostawie prądu dla osób fizycznych zostało wprowadzone niemal natychmiast po rozpoczęciu inwazji na pełną skalę – 5 marca 2022 roku. Rada Ministrów przyjęła uchwałę „Niektóre kwestie opłat za mieszkania i usługi komunalne w czasie stanu wojennego”, która zakazała naliczania i ściągania kar i grzywien od osób fizycznych (także opłat inflacyjnych, odsetek rocznych od zadłużenia) za nieterminową lub niepełną płatność przez populację opłat za mieszkania i usługi komunalne. Jednocześnie wprowadzono moratorium na odłączanie abonentów niepłacących. Podejście to dotyczyło wyłącznie gospodarstw domowych i nie dotyczyło przedsiębiorców indywidualnych oraz osób prawnych.
Jednakże 29 grudnia 2023 roku Rada Ministrów przyjęła uchwałę nr 1405, która zniosła moratorium na odłączanie dłużników. Wyjątek od tej reguły dotyczył jedynie budynków mieszkalnych zniszczonych przez wojnę (konsument musi poinformować o tym przedsiębiorstwo energetyczne), stref aktywnych działań wojennych i regionów okupowanych. Władze uzasadniły anulowanie świadczenia wzrostem zadłużenia ludności za energię elektryczną.
Rosnące zadłużenie
Ministerstwo Finansów zwróciło się do Yasno o dane dotyczące dynamiki wzrostu zadłużenia od początku inwazji na pełną skalę. Z danych za początek 2024 roku jasno wynika, że największe zadłużenie powstało w obwodzie dniepropietrowskim – 1,5 mld hrywien, drugie miejsce zajmuje miasto Kijów z 1,1 mln hrywien, a następnie obwód doniecki z 963,8 mln hrywien.
Jeśli mówimy o dynamice wzrostu zadłużenia, to najpoważniejsza jest ona w obwodzie donieckim – 3,4 razy w ciągu trzech lat. Na drugim miejscu znajduje się Kijów z 2-krotnym wzrostem i obwód dniepropietrowski – 1,9-krotny.
Większą część całkowitego zadłużenia za energię elektryczną stanowią zobowiązania powyżej 3 miesięcy – 1,496 mld UAH (41,9% całości) oraz zobowiązania za 1 miesiąc – 1,4556 mld UAH (40,7%).