Każda kultura ma wyrażenia odzwierciedlające ludzkie doświadczenia i obserwacje otaczającego ich świata. Jednym z nich jest rosyjskie wyrażenie „Wycięli las – przeszczepy latają”. Ma to głębokie znaczenie filozoficzne: za wszelkie działania nieuchronnie trzeba zapłacić. Dziś WomanEL opowiada o sztuce tłumaczenia, która pomoże przekazać bogactwo znaczeń w języku ukraińskim i pozostawić frazę rozpoznawalną.
TreśćTłumaczenie dosłowne Równoważne ukraińskie jednostki frazeologiczne Adaptacja kulturowa Co jest ważne w tłumaczeniu?
Tłumaczenie dosłowne
Najprostszą opcją byłoby przetłumaczenie wyrażenia bez zmian: „Las został wycięty – wióry lecą”. Oszczędza to metaforę, ale może brzmieć zbyt dosłownie. Aby uzyskać większy efekt, ważne jest dostosowanie wyrażenia z uwzględnieniem ukraińskich tradycji językowych.
Sztuka przekładu: jak znaleźć idealny ukraiński odpowiednik rosyjskiego powiedzenia „Las wycina się – lecą przeszczepy”. Źródło: freepik.com
Ekwiwalentne ukraińskie jednostki frazeologiczne
W języku ukraińskim istnieją stwierdzenia, które choć nie powtarzają słowo w słowo oryginału rosyjskiego, przekazują podobną opinię:
- „Nie ma dymu bez ognia” – to wyrażenie podkreśla fakt, że każde działanie ma swoje konsekwencje. Nadaje się, jeśli trzeba wyjaśnić, że negatywne skutki często towarzyszą dużym zmianom.
- „Gdzie tną, latają wióry” – ta odmiana uwzględnia ukraiński sposób mówienia, w którym częściej stosuje się uogólnienia. Brzmi bardziej naturalnie i odpowiada tradycji języka ukraińskiego, zauważając związki przyczynowo-skutkowe
Adaptacja kulturowa
Język ukraiński jest bogaty w metafory, dlatego zamiast bezpośredniego tłumaczenia można znaleźć odpowiedź, która lepiej oddaje istotę duch stwierdzenia:
< ul class="wp-block-list">
- „Gdzie ostrzy się siekierę, tam lecą wióry” – ta opcja jest bliższa ukraińskiemu stylowi powiedzenia.
- „Jeśli żniwa, potem lecą plewy” – opcja dokładna, bliska treści, bezpośrednio związana z porodem i skutkami ubocznymi.
- „Tam, gdzie wycina się las, pękają gałęzie” – ta wersja jest jak najbardziej zbliżona do oryginału, ale dla języka ukraińskiego brzmi bardziej naturalnie. Zachowuje istotę wyrażenia – działanie zawsze ma skutki uboczne.
Co jest ważne w tłumaczeniu?
Wybierając sposób przekazania tego wyrażenia, powinieneś skupić się na kontekście. W przypadku tekstów literackich lub nieformalnych rozmów lepiej nadają się figuratywne opcje metaforyczne. Jeśli tekst ma charakter oficjalny lub publicystyczny, lepiej sięgnąć po sformułowania bardziej ogólne.
Najważniejsze, aby adaptacja brzmiała naturalnie i korespondowała z ukraińską tradycją kulturową, zachowując jednocześnie głębię treści oryginalna treść. Takie podejście pozwala nam nie tylko tłumaczyć słowa, ale także przemyśleć i wzbogacić nasz język.
Dowiedz się także, jak zaadaptować rosyjskie wyrażenie „Jedna głowa jest dobra, ale dwie są lepsze” na język ukraiński.
Źródło informacji