Paweł Godlewski

Pod koniec września 2014 r. „koalicja chętnych” pod wodzą Stanów Zjednoczonych rozpoczęła uderzenia powietrzno-rakietowe na pozycje Państwa Islamskiego (Islamic State, IS) na terenie Syrii, rozszerzając w ten sposób zasięg dotychczasowych działań militarnych przeciwko Kalifatowi. Jednymi z ważniejszych celów w Syrii były rafinerie oraz instalacje wydobywcze na złożach naftowych, kontrolowane przez IS. Nie był to przypadek, bo to właśnie dzięki wydobyciu, przerobie i sprzedaży ropy naftowej IS stworzyło imperium finansowe, które jest w stanie utrzymać armię i administrować na zajętych terenach. Analiza potencjału finansowego Państwa Islamskiego pokazuje, jak przemyślane są działania tej organizacji oraz jak trudno będzie ją powstrzymać i pokonać.

  Paweł Godlewski

Reakcja na wydarzenia na Ukrainie w pierwszych miesiącach 2014 roku po raz kolejny pokazała, w jakim klinczu znajdują się Unia Europejska, Rosja i Ukraina. Z Rosji pochodzi trzecia część importu gazu do UE. Unia z kolei odpowiada za ponad połowę eksportu surowca z Rosji. Pomiędzy Rosją i UE znajduje się zależna od rosyjskiego gazu Ukraina, przez którą przechodzi połowa tranzytu gazu z Rosji do Europy. 

  Paweł Godlewski

W pierwszej dekadzie XXI wieku amerykański koncern energetyczny Noble Energy wraz z partnerami dokonał serii odkryć złóż gazu na wodach terytorialnych Cypru i Izraela, które potwierdziły przypuszczenia co do istnienia znaczących zasobów surowca we wschodnim rejonie Morza Śródziemnego. Eksploatacja tych złóż zależeć będzie od stworzenia infrastruktury eksportowej, która umożliwi sprzedaż gazu na najbardziej atrakcyjnych rynkach i zwrot kapitału poniesionego na inwestycje w złoża.

  Paweł Godlewski

19 września 2013 roku konsorcjum Shah Deniz (dalej: SD) podpisało kontrakty z szeregiem europejskich firm na dostawy gazu ziemnego z drugiego etapu wydobycia surowca ze złoża Shah Deniz. Zawarte umowy będą możliwe do zrealizowania po wybudowaniu Rurociągu Transadriatyckiego (TAP – Trans-Adriatic Pipeline), który konsorcjum SD wybrało w czerwcu 2013 roku jako pierwsze połączenie gazowe w ramach tzw. Południowego Korytarza Gazowego, tym samym odrzucając propozycję Nabucco West.

geopolityka  Paweł Godlewski

28 czerwca 2013 roku konsorcjum Shah Deniz podało długo oczekiwaną wiadomość o wyborze rurociągu europejskiego, który otrzyma 10 mld m3 rocznie z azerskiego złoża Shah Deniz II. Pierwszym połączeniem w ramach unijnego Południowego Korytarza Gazowego będzie Gazociąg Transadriatycki (Transadriatic Pipeline – TAP). Tym samym decyzja ta oznacza koniec marzeń o Nabucco, rurociągu od lat postrzeganego jako flagowy projekt Unii Europejskiej w zakresie dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego. 

geopolityka  Paweł Godlewski

27 lutego 2013 roku rosyjski Gazprom i chiński CPNC podały do wiadomości publicznej informację, że impas w rozmowach o dostawach gazu z Rosji do Chin został przełamany. Wstępny komunikat określa jedynie ilość gazu, który ma być dostarczony nieznaną jeszcze trasą.

  Paweł Godlewski

Niepokoje społeczne w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie, które wybuchły z pełną mocą na przełomie 2010 i 2011 roku, doprowadziły na tym obszarze do głębokich zmian politycznych. W tym procesie swoją rolę odegrał Sojusz Północnoatlantycki, którego poparcie polityczne i finansowe oraz wsparcie wojskowe były jednym z ważnych elementów powstałej reakcji łańcuchowej. Efekty zmian, jakie nastąpiły po przemianach w poszczególnych krajach, okazały się jednak w pewnym sensie sprzeczne z gospodarczymi interesami państw NATO, zwłaszcza tymi odnoszącymi się do aspektów ekonomicznych.

geopolityka  Paweł Godlewski

W 1973 roku kraje zrzeszone w OPEC po raz pierwszy i ostatni wykorzystały w tak szerokim zakresie swoją dominującą pozycję w wydobyciu ropy naftowej. Podniesienie cen surowca i późniejsze embargo na eksport do wybranych krajów spowodowały międzynarodowy kryzys naftowy, a w następstwie – ekonomiczny. Był to także moment przełomowy, jeśli chodzi o stworzenie mechanizmu zrównoważonych relacji pomiędzy kartelem i jego członkami a najważniejszymi państwami-klientami. Czy mechanizm ten ma jednak szanse utrzymać się w przyszłości?

  Paweł Godlewski

Projekt Nabucco wystartował oficjalnie w 2002 roku i rozpoczął się od wstępnych rozmów pomiędzy austriackim OMV, tureckim BOTAS, węgierskim MOL, rumuńskim Transgazem i bułgarskim Bulgargazem – koncernami z krajów, przez które rurociąg miał przebiegać. Dwa lata później podmioty te powołały do życia spółkę o nazwie Nabucco Gas Pipeline International GmbH (później dołączył niemiecki RWE).

  Paweł Godlewski

Problem bezpieczeństwa energetycznego stał się jednym z poważniejszych współczesnych wyzwań, przed którymi stoi NATO, z jednego podstawowego powodu – oprócz Kanady, żaden członek Sojuszu nie jest samowystarczalny w gaz ziemny i ropę naftową, najbardziej strategiczne surowce naturalne. Kraje NATO posiadają ok. 6 proc. światowych potwierdzonych rezerw gazu i ok. 7 proc. potwierdzonych rezerw ropy. Z drugiej strony członkowie Sojuszu Północnoatlantyckiego są odpowiedzialni za ok. 34 proc. światowej konsumpcji gazu i 37 proc. światowej konsumpcji ropy.